Özel sektörde mühendis olmak, caretta carettaların yaşam hikayesini anımsatır. Yumurtalarından çıkan binlerce caretta carettalardan pek azı, tehlikelerle dolu sahilden geçmeyi başarak suya ulaşır ve hayatta kalmayı başarırlar. Eğer bir mühendis olmaya karar verdiyseniz, tehlike dolu sahili geçmeyi göz önüne almışsınız demektir. Bu makalede yırtıcı kuşlar ve sürüngenlerle dolu özel sektörde, mühendis olarak hayatta kalmaya çalışan insanları ele alacağız.
Sert bir giriş yaptığımın farkındayım. Mühendislik yapmak maalesef ki ( özellikle özel sektörde ) hiç ama hiç kolay değil. Yazının hemen başında, amacımızın mesleğimize kötümser bir yaklaşımla yerin dibine sokmak olmadığını vurgulamak isterim. Bu yazının aynı zamanda Türkiye’nin özel sektördeki halini de gözler önüne sereceğini düşünüyorum. Özel sektörde çalışmanın olumlu ve olumsuz yanlarını kısaca vurgulayalım. Çok fazla istisna olacağı aşikar. Yorum kısmında tecrübelerinize yer vermeniz, herkese ışık tutacaktır.
Özel sektörde mühendis olmanın olumlu yanları
1- Öğrendiğiniz işi teknik açıdan çok iyi bilmenizle birlikte, ticari zekanızı da ortaya koyarsanız kendi işletmenizi kurabilirsiniz. Mühendisler genelde kendi işimi nasıl kurarım mantığıyla hareket ederler. Eğer şanslı ve mantıklı hareket edilebilirse, özel sektörde çalıştığı firmadan edindikleri deneyimlerle harika işler yapabilirler.
2- Kısa zamanda şirketin göz bebeği haline gelinebilir. Herkes mühendis hanım-bey şeklinde saygıyla hitap eder. Firma eğer size değer veriyorsa maaşınızı kısa zamanda arttırır. Şirket ceplerine telefon,altlarına araba verir. Devlette mühendis olmak yerine “iyi ki bu şirketdeyim.” gibi düşünebilirler. Bu şekilde çalışan ve hayatlarından memnun mühendis sayısı hiç de az değil.
3- Her beyaz yaka çalışan gibi temel rahatlıkları söz konusudur. Kafasına göre çay,kahve içer. İzin alırken ezilip,büzülmesi gerekmez.
4- Teknik bir adam olması ve işin inceliklerini bilmesi nedeniyle, iş yerinde alternatifi yoksa resmen kraldır. İş veren bu durumdan rahatsız oluncaya kadar hüküm sürdürür.
5- Altınızda çalışanlar vardır. Sorumluluk sahibi olarak, işleri yönlendiren kişi konumunda olursunuz. Elbette ki sorumluluk almak kolay iş değildir fakat bu özgüven aşılar.
Özel sektörde mühendis olmanın olumsuz yanları
1- Özellikle genç mühendisler çoğunlukla ustabaşı ve işçilerin hedefindedir. Genç ama saygı duymak zorunda oldukları mühendislerden daha iyi olduklarını düşündüklerinden, mümkün olduğunca hakimiyet kurmak isterler. Özel sektörde baskın olmak, ön plana çıkmak önem arz eder.
2- Orta ve küçük ölçekli firmalarda mühendisten beklentiler çok üst düzeydedir. Beklentiler çok fazla olmasına karşın, mühendisin maaş beklentisini olabildiğince düşük tutulmaya çalışırlar. Mühendisin yüzüne taktir, övgü sözleri sarf edilmez. Yüksek performans düşük maaş ilkesi şirketler için çok önemlidir.
3- 40 yaşını aşmış mühendisler için sıkıntılar biraz daha fazladır. Deneyim kazanmış mühendisi her şirket ister. Fakat aklı başında, iş tecrübesi olan mühendisi çaylak bir mühendis gibi kullanamayacaklarını bilirler. Özel sektör egemenlik kurmak ister.
4- Mühendis işi kendi işi gibi sahiplenmeli, gerekirse mesai dışında da çalışmalıdır. Mesai parası ise beyaz yakaya verilmediği için fazla çalıştığınız sürenin karşılığı olan para istenilmemelidir. Ne kadar özveri ile çalışırsanız çalışın, işletmeler saatlik ücretinizi dahi dikkate alır.
5- Özel sektörde mühendis daima kendini güncel tutmalıdır. Memur gibi işe git gel yapan mühendis, iş yerinde ne kadar konumu iyi olursa olsun işini kaybetme riskiyle karşı karşıyadır. İş veren mutlaka mühendise alternatif çalışanlar düşünür. Yerinizi sıkıntıya girmeden doldurmanın planı mutlaka yapılmıştır.
6- 1 ay sonrası için kesin plan yapmak zordur. Özellikle adları KOBİ şirketleri olarak anılan küçük ve orta ölçekli şirketlerde, patronlarla fazla diyalog kurmak sorun çıkartır. Patronlarla fazla içli dışlı olmak başlarda güzel gibi görünse de , ilerisi için sorunlara yol açabilir.
7- Kurumsal firmalarda yıldızı parlayan mühendisler içinse farklı sorunlar baş gösterir. Bulunduğu birimdeki amiri, kendinden fazla dikkat çeken birini asla istemez. Yaptığınız hatalar büyütülür, ufak baskılar zamanla yerini büyük tartışmalara bırakır. Uygulanan mobing karşısında çok sevdiğiniz şirketten ayrılmanıza kadar gidebilir durumlar.
8- Kadın mühendislerin problemleri ise sadece mesleki değil cinsiyet ile de alakalıdır. Şantiye yada atölye ortamında bulunmak durumunda kalan kadın mühendisler, eğitim seviyesi düşük insan profiline tahammül etmek durumundadır. Gözler her daim üzerlerinde, yaptıkları her hareket potansiyel dedikodu malzemesidir.
Bu liste uzayıp gider. Olumlu yönleri de olumsuz yönleride gerçekten çok fazla. Devlette mühendis olmak ile özel sektör arasında bariz farklılıklar olduğu ve kişiye göre hangisinin iyi olduğunun değişeceği bir gerçektir. Özel sektör her ne kadar zor olsada, mühendislik diplomasını aldıysanız ve başka alternatif yoksa mecburen bu meslek yapılacaktır. Nerede çalışırsanız çalışın, bir mühendis daima bilgi dağarcığını genişletmelidir. Daima profesyonelce yaklaşmalı ve alternatif çözümlere aklında yer vermelidir.
Son olarak, bu uzun yazıyı sonuna kadar okumuş mühendis arkadaşlarımızın yorumlarının da çok değerli olacağını düşünüyorum. Saygılarımla.
Makine mühendisi olarak tekstil mühendisliği yapıyorum asgari ücrete yakın maaşa sekreterlik ten meydancılıga her işi yapıyorum teknik iş sıfır taktir desen sıfır önümde bir tecrübeli mühendis ki onun durumunda rezil iki tane 10-15 yıllık vardiya amirleri var beni ipleyen bile yok adım şef içi bomboş başka iş arıyorum bulamıyorum herkes referans istiyor her sabah küfrediyorum hayata 8-18 çalışıyorum yeri geliyo evdeyken bile arıyorlar bıktım artık
Merhabalar ben daha öğrenciyim 3.sınıfdayım ve hatrı sayılır bir okulda okumuyorum ve sizin gibi tecrubeli insanlardan öneri ve tavsiye bekliyorum benim gibi iyi okulda okumayan ayrıca sadece teorik olarak eğitim alan bir kişi olarak sizce mezun olduktan sonra iş hayatına nasıl adapte olabilirim ve uygulama da hiç birşey bilmiyorum iş hayatına girince nasıl öğreneceğim makineleri ya da tezgahları bu konu hakkında tecrubeleri olan yazabilir mi ayrıca ilerisi için tavsiye verebilir mi şimdiden teşekkürler iyi çalışmalar dilerim…
Dünya ‘daki zenginlerin yüzde 80 üni mezunu değil biz bu cahilleri daha da zenginleştirmek için çalışırken hakkımızı vermiyorlar adam iki laf ermesini bilmiyor ona hizmet ediyoruz
Yazık
Yazdıklarınızda o kadar haklısınız kii.. yeni mezunum. Allahtan iş bulmam kolay oldu ama sevincim uzun sürmedi. ilk olarak deneme süreci diyerek 2 ay boyunca beni denediler(sabrımı :)). sonra çok az bir maaşla çalışmaya başladım. ilk olarak tecrübesiz olduğum için maaşımın az olduğu vurgulandı. sabredip yeni şeyler öğrenmeye gayret ettim(bu sırada okulda gerçek hayatla ilgili hiçbirşey öğrenmediğimi farketmem de cabası..)aylar sonra beraber çalıştığım mühendis arkadaşlarım işten ayrıldı. fabrikadaki 6. ayım olmasına rağmen en yetkili(!) mühendis benim. yeni şeyler öğrenmek beni mutlu ederken, hala aynı maaşla çalışıyor olmam üzücü. devlette mühendis olmaya gelince.. bunu hiç istemedim. devlette olan arkadaşlarım var ama bana mühendis gibi gelmiyorlar. ne kadar az maaş alsamda yeni şeyler öğrendiğim için mutluyum 🙂 çizdiğim bir makinenin sahada üretilip sevkedilmesi. ve ya projelerde adımın geçmesi beni mutlu ediyor.İyikii diyorum.
Umarım karşılığını da alırsınız 🙂
Kesinlikle yazdıklarınız noktasına virgülüle kadar doğru bende yılar öncesinde bitirdiğim makine mühendisliğini yıllar önce bıraktım artık nefret ediyorum mühendislikten çünkü değeri yok bir sağlık personeli kadar garanti bir hayat ve garanti bir maaşınız yok. Devlete zaten yaş geçti 40 oldu girsen bile egolu çoluk çocuk dolu mobbing olayları vardır. Ayrıca kpss puanları da devlete girebilmek için nirvanada.Mühendisliği artık 3-5 net yapanlarda girebildiği için artık altın olan meslek teneke parçasına dönüşmüştür. Yapılan beyin göçleri yerindedir.
[…] ve aşırı mutluyum.” diyen çok insan çıkar. Genel olarak bahsetmiş olduğum sorunlar özel sektör sorunları olarak da görülebilir. Sizin izlenimlerinizi de görmek mutluluk verecektir. […]
Bir makina mühendisi olarak yumurtadan çıktıktan sonra ortamın sıcaklığının yumurtanın içi gibi olmadığını farkettiğimde tekrar yumurtaya girmek istedim fakat yukardan gelen karga benim üzerimden sorti yaptı mecburen suya doğru yönlendim piç karga tekrar geldi ters takla atmıştım gagaladı fakat komodo ejderini görünce kaçtı pezevenk komodo ejderi tam ağzına atıyoduki ağzına deniz suyu doldu piçin dişlerinin arasından kendimi sulara bıraktım şuan sudayım ama burdada deniz anaları,beyaz köpek balıkları,vatozlar,ahtapotlar var.Şuan ne yapacağımı bilmiyorum bi kaya buldum 2 gündür içinde saklanıyorum.Bazen kendi kendime yumurtadan çıktığın günün …. diyorum ))))))
GERÇEKTEN ÇOK İYİ ÖZETLEMİŞİNİZ ELİNİZE SAĞLIK…