CNC işleme de parçanın maliyetini düşürmek, önemli ölçüde tasarımcının elindedir. Parçada ufak revizyonlar yaparak daha basit üretilmesini, daha az malzeme kullanılmasını, imalatının daha kısa sürmesini ya da daha işlevsel olmasını sağlayabilirsiniz. Bu yüzden tasarımınızın kritik noktalarını belirlemelisiniz ve olabildiğince daha düşük maliyetlerde işi tamamlamalısınız.
Öncelikle CNC ‘de işlenecek parçanın maliyetini neler etkileyeceğine değinelim. Hemen ardından bu etkenleri nasıl olumlu yönde etkileyebileceğimizi anlatalım.
CNC imalatını etkileyen sebepler
Parça İşleme Süresi: İşleme süresi arttıkça maliyet ciddi oranda artar. Elektrik, işçinin harcadığı mesai saati ve üretim için beklenilen zaman önemli giderlerdir. Malzeme Maliyeti: Malzeme türünün direkt olarak, malzeme temininde maliyeti etkileyeceği açıktır. Diğer açıdan malzeme sertliği de ciddi derecede CNC işleme yi etkileyecektir. Hassas – Özel Toleranslar: Daha hassas yüzeyler için daha yavaş ilerleme ve dalma hızı ile işleme yapmak gerekir. Buda maliyeti arttıran etkenlerdendir. Diğer faktörler: Takım ucları, kalite kontrol, CAD dosyalarının hazırlanması vb. gibi daha çok fazla sebep sayılabilir. Ancak ana hatlarıyla bu şekilde sınırlandırmak, konunun anlaşılması adına gayet yeterli.Genel hatlarıyla CNC işleme de maliyeti etkileyen faktörleri belirttiğimize göre, “bu maliyetleri düşürmek için nasıl parça tasarlanmalıdır ?” sorusuna yanıt verelim.
CNC İşleme için Parça Tasarımı
1- İç Dik Köşeleri Yuvarlayın : Keskin ve dik köşeler CNC işlemede oldukça zordur. Özellikle aşağıdaki görselde ki gibi iç köşelerde mecburen kenarları yuvarlamanız yani radius eklemeniz gerekecektir. (Bu arada piyasada radüs, radyüs olarak da dile getirilir.)# Derinliğin en az 1/3 u kadar radius eklemeniz yeterlidir. Radius ne kadar büyük olursa o kadar rahat işlenir.
# Mümkünse bütün köşelere aynı radius değeri vermeye çalışın. # Eğer tasarladığınız parça içerisinden dikdörtgen şeklinde bir parça geçmesini düşünüyorsanız. İç yarıçapları düşürmek yerine aşağıdaki görselde ki gibi parçayı tasarlayabilirsiniz. 2- Kesme derinliğini sınırlandırın: Derin oyukları işlemenin uzun zaman alacağı ortada. Aynı zamanda çok fazla malzeme kesilecektir. Bu durum maliyeti arttırıcı etkenler arasındadır. # CNC takımlarının sınırlı bir kesme uzunluğuna sahip olduğu unutulmamalıdır. Genel olarak çaplarının 2-3 katına kadar ki kesme derinliklerinde güzel sonuçlar verir. # Tüm derinlikleri uzunluğun 4 katı ile sınırlandırmaya çalışın. Uzunluğun (L) 4 katı ya da daha uzun kesme boyuna sahip takım uçları elbette ki bulunabilir. Fakat özel takımın daha pahalı olacağı göz önüne alınmalıdır. # Takım uzun olduğunda çalışma alanı artacaktır. Parça yüksekliği + takım yüksekliği çalışma alanınızı aşmaması gerekir. 3- İnce Duvarların Kalınlığını Arttırın: Eğer ağırlık ile ilgili sınırlandırma söz konusu değilse ince duvarların kalınlıklarını arttırarak işleme süresini azaltabilirsiniz. # İnce duvarları oluşturmak için çok hassas çalışmak gerekir. Titreşime eğilimlidirler. Düşük derinliklerde ve düşük hızlarda işleme yapılması gerekir. Buda süreyi arttırıcı faktörlerdendir. # Duvarları tasarlarken aşağıdaki faktörlere dikkat edilmelidir.Metal ler için duvar kalınlığı minimum 0,5 mm , plastik parçalarda 1 mm sınır değerlerdir. Özellikle kenarlara yakın deliklerde ince duvarlara sıklıkla rastlanır. Bu noktaya dikkat edilmesi fayda sağlayacaktır.
CNC işleme verilecek parça tasarımı hakkında dikkat edilecek konuları seri yazılar ile aktarmaya devam edeceğiz. Bu konuyla ilgili olarak daha önce hazırlanmış diğer makalelere de göz atmanızı tavsiye ederiz. Saygılarımla.